Welke kosten komen er bij een koopwoning kijken, en kan ik een huis kopen zonder spaargeld?

Starters (kopers tussen de 18 en 35 jaar) betalen sinds 2021 eenmalig geen overdrachtsbelasting. Maar met welke kosten moet je eigenlijk nog meer rekening houden wanneer je een eigen koophuis aanschaft?

Omdat het sinds enkele jaren niet langer mogelijk is om de ‘kosten koper’ mee te financieren met je hypotheek, zul je eigen geld mee moeten inbrengen wanneer je een huis koopt. Veel starters vragen zich af hoe hoog dat bedrag moet zijn. Hieronder vind je een aantal vaste elementen die je kunnen helpen om het bedrag goed in te schatten.

Heb je een woning te verkopen of ga jij je eerste huis kopen?

Vrijstelling overdrachtsbelasting

Sinds 2021 betalen huizenkopers jonger dan 35 jaar die een huis kopen om daar zelf in te gaan wonen, eenmalig geen overdrachtsbelasting. De woning mag niet duurder zijn dan 440.000 euro (2023), in 2024 schuift die grens naar 510.000 euro. Weten wat alle regels zijn? Je vindt ze hier: vrijstelling overdrachtsbelasting: 

De vrijstelling geldt voor iedere koper afzonderlijk. Koop je een duurder huis, dan betaal je nog steeds 2 procent overdrachtsbelasting over het hele bedrag.

Hypotheekadvies

De kosten voor hypotheekadvies variëren. Sommige partijen bieden speciaal voor starters lagere tarieven. Een onafhankelijk adviseur vergelijkt de rentes en voorwaarden van verschillende aanbieders op de markt.

Daardoor betaal je voor een onafhankelijke adviseur vaak wat meer dan bij de bank zelf. Uit onderzoek blijkt dat je met een onafhankelijk adviseur doorgaans een lagere rente betaalt, elke maand opnieuw.

Een onafhankelijk adviseur geeft een compleet advies: dat betekent dat ook de situaties bij een (hoge) studieschuld, werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en overlijden in kaart worden gebracht.

Ook zal de adviseur met je bespreken wat je belangrijk vindt: wil je veel geld besteden aan ‘wonen’ en wat blijft er dan over? Wat zijn de toekomstplannen en wat betekenen die voor je bestedingsruimte?

Je kunt ook alles zelf doen (execution only), je krijgt dan géén advies en betaalt alleen bemiddelingskosten. Doe dit alleen wanneer je precies weet wat je wilt, als je beschikt over financiële kennis en doorziet hoe een hypotheek werkt.

Vaak blijken doe-het-zelvers na het maken van de verplichte kennis- en ervaringstoets alsnog een adviseur te raadplegen. Lees hier meer over je eerste financieel adviseur.

Borgtocht NHG

Voor een woning met een koopsom van maximaal € 405.000 (grens 2023) kun je kiezen voor Nationale Hypotheek Garantie. Dit levert je behalve een rentekorting, ook een vangnet op bij onvoorziene omstandigheden. De kosten bedragen eenmalig 0,6 procent van de totale lening. In 2024 stijgt de grens naar 435.000 euro.

Notariskosten

Wie koopt, mag kiezen. Althans, als het om de notaris gaat. Je moet betalen voor een hypotheekakte en een leveringsakte en de inschrijving daarvan in het Kadaster. Het loont de moeite om de tarieven te vergelijken. Ze lopen namelijk nogal uiteen van € 750 tot € 1700.

Taxatie en bouwkundige keuring

Voordat een geldverstrekker je hypotheekaanvraag zal goedkeuren, is er een taxatierapport nodig. Dit kost tegenwoordig tussen de 650 en 900 euro. Voor een wat ouder pand is een bouwkundige keuring geen overbodige luxe. Reken hiervoor op zo’n 400 euro. Dit laatste is overigens in tegenstelling tot de taxatie geen verplichting.

Bankgarantie

Met een bankgarantie regel je dat de bank garant staat voor de waarborgsom die je verschuldigd bent wanneer de koop onverhoopt niet door kan gaan. De waarborgsom bedraagt tien procent van de koopsom. De kosten voor een garantie zijn vervolgens doorgaans 1 procent van de waarborgsom.

Makelaarskosten

Heb je een aankoopmakelaar in de arm genomen, dan brengt dat kosten met zich mee. De tarieven variëren nogal. Denk aan tussen de 1,2 en 1,5 procent van de aankoopsom. Al zijn er ook makelaars die voor een vast tarief werken.

Welke kosten zijn aftrekbaar?

Een aantal van deze kosten kun je aftrekken wanneer je je aangifte inkomstenbelasting doet. Het gaat dan om de advies- en bemiddelingskosten voor de hypotheek, de notariskosten voor de hypotheekakte, de kosten voor het taxatierapport én de kosten voor NHG. Een mooie aftrekpost dus!