Een op de zes Nederlanders heeft geen rookmelders in huis. Maar wie ze wel in huis heeft, hangt ze vaak niet op of vervangt de batterij niet. Herkenbaar? Weet je dat het aantal woningbranden stijgt en ken jij de grootste risico’s? Omdat rookmelders belangrijke levensredders zijn, zijn ze vanaf 1 juli 2022 wettelijk verplicht.

Het aantal woningbranden stijgt de laatste jaren. Van 64.879 in 2019 naar 66.657 in 2020. Vermoed wordt dat de stijging te maken heeft met het toenemende thuiswerken. Bij zo’n 30 procent van deze gevallen was geen rookmelder aanwezig. Rookmelders zijn vanaf 1 juli wettelijk verplicht in elke woning.

Koop of huur

Verzekeraar Aegon deed in april 2022 onderzoek naar brandpreventie onder ruim vijfhonderd Nederlanders tussen de 25 en 65 jaar. Interessant: eigenaren van koopwoningen zijn bezorgder dan bewoners van huurwoningen als het gaat om brand. Veel mensen kennen wel de risico’s, maar nemen die vaak toch voor lief. Zo laat 30 procent van de deelnemers aan het onderzoek de keuken soms onbeheerd achter met een pan op het vuur en laat meer dan de helft regelmatig een oplader in het stopcontact zitten.

Ook zijn er minder bekende risico’s. Zoals het niet regelmatig schoonmaken van het stoffilter van de wasdroger of de filters in de afzuigkap eindeloos laten zitten. Ook is een groot deel van de ondervraagden zich er niet van bewust dat de elektra in het huis elke vijf jaar een controle vergt.

Rookmelder

Het hebben van een rookmelder is vanaf 1 juli 2022 wettelijk verplicht. Tot nu toe heeft 17 procent van de Nederlanders geen rookmelder in huis, zo onderzocht verzekeraar Interpolis. De voornaamste reden is heel simpel: mensen denken er niet aan. Ook weten ze volgens de verzekeraar vaak niet goed waar en hoe ze rookmelders moeten ophangen en denken ze dat dit veel moeite kost. Ook kunnen mensen een rookmelder irritant vinden: ze denken dat deze vaak onnodig afgaat, bijvoorbeeld door koken of douchen.

Verpakking

Opvallend genoeg bleek uit het Interpolis-onderzoek dat een deel van de Nederlanders rookmelders nog in de verpakking thuis heeft liggen. Ook is er een deel dat wel rookmelders heeft opgehangen, maar die vervolgens niet meer werken. Bijvoorbeeld omdat een lege batterij nooit is vervangen.

Verplichting

Wat houdt de verplichting per 1 juli in? Het komt er op neer dat er op iedere bouwlaag in jouw woning een melder moet hangen. Dat betekent dus minimaal één rookmelder per verdieping, maar meer mag natuurlijk ook. De brandweer adviseert bijvoorbeeld om ook een rookmelder op te hangen in de ruimte waar je wasmachine en droger staan. In studentenhuizen moet er in elke kamer één hangen.

Voor nieuwbouwwoningen waren rookmelders al verplicht en daar worden ook specifieke eisen aan gesteld. Voor bestaande woningen is dat niet zo. De melders moeten wel voldoen aan de NEN-14604 en een CE keurmerk hebben, maar verder schrijft de wet niets voor. Voor een grotere woning kunnen gekoppelde melders handig zijn, zodat ze allemaal afgaan. En in sommige straten kiezen buurtbewoners er zelfs voor om meerdere huizen te koppelen. Heb je een huurwoning? Dan heeft de verhuurder de verantwoordelijkheid om de melders op te hangen: als huurder ben je vaak wel verantwoordelijk voor het onderhoud ervan. Voldoet de verhuurder niet aan deze verplichting, dan is dat een gebrek waar je de verhuurder op kunt aanspreken.

Verzekering

Wat als je geen rookmelders hebt opgehangen of ze niet goed hebt onderhouden en er ontstaat brand? Keert de verzekeraar dan wel uit? Het beste advies is om dat risico niet te nemen. Ook al heeft een verzekeraar niet specifiek in de verzekeringsvoorwaarden opgenomen dat er zonder rookmelders niet zal worden uitgekeerd, het is een algemene regel dat je als verzekerde niet nalatig mag zijn. Je niet aan een wettelijke verplichting houden, kan daaronder vallen.